donderdag 8 oktober 2015

Zaadpluis

Wilgen zaadjes zijn klein en voorzien van een harig pluis waarmee ze door de wind verspreid kunnen worden. Laatst liet de laurierwilg (Salix pentandra) uit mijn collectie haar zaad los. De laurierwilg is een wilgensoort die haar zaad in het najaar loslaat. Dit jaar gebeurde dat hier op 21 september. Er waren gedurende de zomer wel eens zaaddoosjes opengegaan, maar daar kwam geen kiemkrachtig zaad uit voor zover ik na kon gaan.
Andere wilgensoorten laten hun zaad veel eerder in het jaar los. De zaadjes moeten landen op een geschikte plek, licht, vochtig en weinig concurrentie, en beginnen te groeien.
Nu ben ik nieuwsgierig hoe de laurierwilg de winter doorkomt. Als zaad of als plantje? Zaaien dus maar weer. Ik kan nu melden dat het zaad gelijk begint te kiemen. Het groeit wat minder hard dan zaaiwerk dat ik in het verleden zag. Maar het groeit.
Verder nog een ding wat opviel. Ik heb het eerder ook al gezien. Het zaadpluis lijkt iets te doen met water. Zie de foto.

Ik heb het nogal uitvergroot, met de mogelijkheden die ik heb, dus de kwaliteit is misschien niet fantastisch. Maar, wat je hier ziet is het zaadpluis met daarin allemaal waterdruppeltjes. Die waterdruppeltjes waren er vlak na het zaaien niet. Zou het pluis dan naast de windverspreiding ook nog een functie hebben in het leveren van vocht aan het kiemende zaad?
Ik moet het antwoord verder schuldig blijven maar het is een fascinerend idee.
De originele foto was overigens deze. Als je zoiets thuis wil bekijken heb je een loep nodig.
foto genomen 28 september 2015.
En zo heb ik het gezaaid op 24 september 2015. Kleine potjes in een melkwitte plastic bak. Met daarop een witte deksel (hier niet getoond) om uitdrogen te voorkomen.

Salix daphnoides, bladsteel en steunblaadje in detail

Toen ik laatst een blik wierp op mijn berijpte wilgen viel me gelijk het opvallende steunblaadje bij de dikke bloemknoppen op. Ik had ook nog wat zitten lezen in het werk van Skvortsov.
Hij beschrijft in de sleutel voor Salix daphnoides. Ik citeer; Petioles embracing floriferous buds become markedly ventricose by fall.
Dat ziet er dan ongeveer zo uit.


Wat hij omschrijft is dat het bladsteeltje bij de bloemknoppen in het najaar wat dikker is. Vergelijk de volgende foto zonder bloemknoppen.


Het geheel ziet er dan nog wat lieflijker uit door de steunblaadjes die als twee engelen vleugeltjes om de knop heen liggen. Typisch aan de steunblaadjes bij S. daphnoides is dat ze vergroeid zijn met de bladsteel. In het Engels wel aangeduid met de term "adnate" wat inhoud dat iets vergroeid is met een andersoortig orgaan. In dit geval de bladsteel.
Nog 1 foto, omdat het er zo leuk uitziet!



Literatuur:
Skvortsov, Alexei K., Willows of Russia and adjacent countries, Taxonomical and Geographical revision. Joensuu: University of Joensuu, 1999.